O projekcie

Przez całe nasze życie uczestniczymy w mniej lub bardziej formalnych procesach edukacyjnych. Wciąż się uczymy, a dostęp do wiedzy i nieustający rozwój kompetencji stały się podstawowymi potrzebami współczesnego człowieka. 

Mamy to szczęście, że żyjemy w czasach, w których technologia pozwala na swobodny przepływ informacji i ułatwia komunikację, likwidując bariery (np. językowe). Wiedza nigdy jeszcze nie była tak dostępna. W każdym razie w teorii. W praktyce na drodze do wolności i otwartości uczenia się stoją m.in. niedostosowany system edukacji i archaiczna filozofia uczenia, trudne do zrozumienia prawo autorskie, bariery technologiczne wynikające z niedofinansowania sektora, a wreszcie niska świadomość użytkowników internetu dotycząca możliwości nowych technologii.

Tutaj właśnie jest przestrzeń do zmiany instytucji, takich jak biblioteki i szkoły. Wspieranie dostępu do wiedzy, ale również rozwoju kompetencji, w tym tych cyfrowych oraz społecznych,  jest wyzwaniem, przed którym placówki te stają. To one mogą być miejscem zdobywania umiejętności uczenia się i bycia elastycznym w zdobywaniu i wykorzystywaniu informacji. 

Jedną z ważnych dróg dojścia do otwartości w edukacji jest stwarzanie przestrzeni dla otwartych zasobów edukacyjnych.

Otwarte zasoby edukacyjne to wszystkie materiały edukacyjne dostępne swobodnie i za darmo z możliwością ich dalszego dowolnego modyfikowania i wykorzystania. Otwieranie coraz większej liczby zasobów edukacyjnych i darmowe ich udostępnienia w formie cyfrowej stanowi odpowiedź na wiele potrzeb osób uczących się i przynosi im konkretne korzyści.

Otwarte zasoby edukacyjne, wolne licencje czy dozwolony użytek edukacyjny, to niektóre narzędzia wspierające taki sposób myślenia o edukacji. W tym wszystkim ważni są też jednak ludzie.

Podstawową wartością otwartej edukacji jest współpraca. To od niej zależy, czy edukatorka lub twórca materiałów będzie miał wsparcie w swoich działaniach, czy uczestnik/czka warsztatów będzie się czuł/a ważną częścią procesu edukacyjnego. Czy edukacja będzie dostępna dla wszystkich niezależnie od możliwości ekonomicznych czy różnych potrzeb edukacyjnych. Od chęci współpracy zależy, czy w edukację będą mogli zaangażować się również rodzice, środowisko lokalne, ekspertki/ci.

Pomocne w tych działaniach są technologie informacyjno-komunikacyjne jako jedne z kluczowych czynników zmiany. Konieczne są do tego kompetencje i infrastruktura technologiczna, choć równie ważnym elementem tej koncepcji jest założenie otwartości zasobów edukacyjnych. Uznanie otwartości jako fundamentalnej zasady przyświecającej uczeniu się jest bowiem niezbędne, również po to, aby w pełni wykorzystać potencjał technologii informacyjno-komunikacyjnych w edukacji.

Otwartość edukacji zmienia praktyki edukacyjne, stawiając osobę uczącą się w centrum, koncentrując się na współpracy, indywidualizacji i personalizacji kształcenia, umożliwiając również tworzenie własnej ścieżki rozwoju, w tym własnych zasobów edukacyjnych. Oczywiście sama otwartość zasobów nie zapewni bezwarunkowo zmian, musi bowiem iść w parze z podnoszeniem kompetencji użytkowników/czek, z zapewnianiem odpowiedniego dostępu do treści oraz dobrej atmosfery i ogólnospołecznej akceptacji dla otwartości tworzenia i wolności dzielenia się, uczenia od siebie, uważnej obserwacji rzeczywistości.

Dlatego założyliśmy Spółdzielnię Otwartej Edukacji „SpołEd”. Jest to przestrzeń, w której bibliotekarki/ze, nauczyciele/ki, edukatorki/zy mogą swobodnie wymieniać się wiedzą i umiejętnościami, zdobywają wspólnie doświadczenie. Tutaj poznają ludzi, którzy mogą im pomóc wprowadzić zmianę. Ponieważ wierzymy, że otwarta edukacja dotyczy wszystkich, chcemy promować tworzenie i upowszechnianie otwartych, cyfrowych materiałów edukacyjnych w środowisku ekspertów i organizacji pozarządowych. Jesteśmy członkiem Koalicji Otwartej Edukacji, angażujemy się w procesy konsultacyjne przy tworzeniu prawa, staramy się wpływać na opinię publiczną poprzez publikowanie stanowisk, analiz i uczestniczenie w konferencjach i warsztatach na całym świecie.